Genetika boýunça I açyk internet ders bäsleşigi

Ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň talyplarynyň arasynda Genetika boýunça I internet ders bäsleşigini guramak we geçirmek hakynda
DÜZGÜNNAMA

Türkmenistanyň Prezidentiniň 2017-nji ýylyň 15-nji sentýabryndaky 340-njy Karary bilen tassyklanan “Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasynda we ony durmuşa geçirmegiň Meýilnamasynda” hem-de 2020-nji ýylyň 4-nji dekabryndaky 2006-njy Karary bilen tassyklanan “Türkmenistanda tebigy we takyk ylmy ugurlara degişli dersleri okatmagy kämilleşdirmegiň Konsepsiýasyny amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasynda” öňde goýlan wezipelerden ugur alyp, zehinli talyplary ýüze çykarmak we höweslendirmek, olary ylmy gözleglere ugrukdyrmak, okuw dersleri boýunça bilimlerini çuňlaşdyrmak, döwlet hem-de halkara bäsleşiklerine taýýarlamak, bu ugurda ýokary okuw mekdepleriniň arasynda netijeli aragatnaşygy ýola goýmak maksady bilen, ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň talyplarynyň arasynda Genetika boýunça I internet ders bäsleşigini geçirmek boýunça şu Düzgünnama işlenip taýýarlanyldy.

I. Umumy düzgünler

Şu Düzgünnama ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň talyplarynyň arasynda Genetika boýunça I internet ders bäsleşigini (mundan beýläk - Bäsleşik) guramagyň we geçirmegiň kadalaşdyryjy resminamasy bolup, ony geçirmegiň tertibini kesgitleýär.

Türkmenistanyň bilim ulgamynyň dünýäniň ylym-bilim giňişligine sazlaşykly aralaşýan döwründe esasy mesele hökmünde Garaşsyz Watanymyza, mähriban halkymyza, Türkmenistanyň Prezidentine wepaly, ylymly-bilimli, giň dünýägaraýyşly, ýiti zehinli, ukyply we başarjaň ýaşlary ýüze çykarmakdan ybaratdyr.

Häzirki wagtda ylmyň we tehnikanyň ösmegi bilen dünýäde hem-de ýurdumyzda genetikanyň dürli ugurlary bolan molekulýar genetika, adamyň genetikasy, haýwanlaryň, ösümlikleriň genetikasy, seleksiýa, tohumçylyk babatynda ylmy-barlag, tejribe işlerini ýerine ýetirmek, genetikanyň dürli usullaryny ulanmak bilen önüm almak, oba hojalygynda täze sortlary döretmek, mallaryň täze tohumlaryny almak, mikroorganizmleriň ýokary önümli täze ştammlaryny almak boýunça giň gerimli işler alnyp barylýar.

Ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň talyplarynyň arasynda Genetika boýunça internet ders bäsleşiginiň geçirilmeginiň maksady Türkmenistanda tebigy we takyk ylmy ugurlara degişli dersleri boýunça bilim-terbiýe bermekdäki milli standartlary dünýäniň öňdebaryjy tejribesi bilen utgaşdyryp, okatmagyň hilini ýokarlandyrmakdan ybaratdyr.

Bäsleşigiň geçirilmegi häzirki döwürde ýüze çykýan ylmy we amaly meseleleri derňemäge ukyply ýaş hünärmenleriň ýetişmegine, başarjaň, bilimli, döredijilikli, zehinli şahsyýetleriň kemala gelmegine, zehinli ýaşlaryň Genetika boýunça öňdebaryjy tejribeleriniň özleşdirilmegine, talyplaryň alan nazary bilimlerine daýanyp, hünär ussatlygynyň has-da ösdürilmegine itergi berer.

Bäsleşigiň guraýjysy hökmünde Türkmen oba hojalyk institutynyň Bagbançylyk we gök ekerançylyk kafedrasy çykyş edýär.

Bäsleşigiň geçirilýän möhleti we geçiriliş şertleri institutyň www.tohi.edu.tm web sahypasynyň ýörite bölümine goýulýar.

II. Bäsleşigiň maksady we wezipeleri

Bäsleşik talyplaryň taýýarlygynyň hilini kesgitlemek, olaryň bilimlerini we başarnyklaryny berkitmek we çuňlaşdyrmak hem-de döredijilik ösüşini höweslendirmek maksady bilen geçirilýär.

Bäsleşigiň maksady:

a) ýokary okuw mekdepleriň talyplarynyň arasynda dostlukly gatnaşyklary berkitmek we özara bähbitli ylmy maglumatlary alyş-çalyş etmek;

b) ýokary okuw mekdepleriň professor-mugallymlarynyň we talyp ýaşlarynyň bilelikde ylmy pikir alyşmalaryny guramak;

ç) hünärmenleri taýýarlamakda Genetika dersiniň ähmiýetine düşünmek;

d) talyplaryň döredijilik işjeňligini höweslendirmek, özbaşdak işlemek endiklerini ýokarlandyrmak we giňişleýin pikirlenmäni ösdürmek;

e) talyplary taýýarlamagyň hilini kesgitlemek, nazary we amaly okuwlarda alnan bilimlerini we başarnyklaryny berkitmek;

ä) häzirki döwürde ýüze çykýan seljerme we taslama işlerini ýerine ýetirmekde ukybyny barlamak;

f) halkara bäsleşiklerde ýokary okuw mekdebiniň adyndan üstünlikli wekilçilik edip bilýän zehinli talyplary kesgitlemek we goldamak;

g) genetikanyň dürli ugurlary boýunça ylmy täzelikleri hem-de täze, döwrebap tehnologiýalary özleşdirmek;

h) hünär taýdan taýýarlygyny ýokarlandyrmak.

III. Bäsleşigiň guramaçylyk-usulyýet üpjünçiligi

3.1. Bäsleşigi guramak we geçirmek boýunça umumy ýolbaşçylygy amala aşyrmak üçin Guramaçylyk topary döredilýär.

Guramaçylyk topary:

a) ýokary okuw mekdepleriniň talyplarynyň arasynda bu Bäsleşigi geçirmegiň esasy ýörelgelerini kesgitleýär hem-de ony guramak we geçirmek boýunça guramaçylyk işleri alyp barýar;

b) Bäsleşigi geçirmegiň tertibini we möhletini kesgitlemek boýunça teklipleri taýýarlaýar;

ç) Bäsleşigiň test soragnamalaryny işläp taýýarlamak boýunça işleri alyp barýar.

IV. Bäsleşigi guramagyň we geçirmegiň tertibi

4.1. Bäsleşige Türkmenistanyň ýokary okuw mekdepleriniň islendik taýýarlyk ugrunda, hünärinde we ýylynda okaýan talyplar gatnaşyp bilerler.

4.2. Bäsleşige gatnaşmaga isleg bildirýän ýokary okuw mekdebi düzümi 5 (bäş) sany talypdan köp bolmadyk toparyň we olaryň ýolbaşçy mugallymynyň maglumatlaryny (fakulteti, hünäri, ýyly, familiýasy we ady, ýolbaşçy mugallymynyň familiýasy we ady, işleýän kafedrasy, elektron poçtasynyň salgysy, telefon belgileri) 2023-nji ýylyň 17-nji fewralyna çenli institutyň tohi@online.tm elektron salgysyna ugratmaly.

4.3. Bäsleşik 2023-nji ýylyň 23-nji fewralynda sagat 10:00-da ähli ýokary okuw mekdeplerinde bir wagtda geçiriler.

4.4. Bäsleşigiň geçişine “Google Meet” programmasy arkaly gözegçilik alnyp barlar.

4.5. Bäsleşigiň ýumuşlary institutyň www.tohi.edu.tm web sahypasynyň ýörite bölümine goýular.

4.6. Bäsleşige gatnaşyjylara öz ýany bilen aragatnaşyk serişdelerini, foto, audio we wideo enjamlaryny, gözükdiriji serişdeleri hem-de maglumat göterijileri, aragatnaşyk geçiriji islendik serişdeleri ulanmaga rugsat berilmeýär.

4.7. Bäsleşige gatnaşýan talyplar 75 sany soragdan ybarat bolan test soragnamalary özbaşdak işlemeli. Bäsleşigiň geçirilýän wagty, goşmaça kömek edilen, töweregindäki ýoldaşlary bilen özara gürrüň eden ýa-da kitap-gazet makalalaryny ulanan gatnaşyjy bäsleşige gatnaşýanlaryň hataryndan çykarylar.

4.8. Bäsleşigiň çäklerinde talyplara hödürlenjek soraglar, ýumuşlar we genetiki meseleler bäsleşige gatnaşmaýan, garaşsyz hünärmenler tarapyndan elektron poçtasyna ibermek arkaly hödürlenilip bilner. Hödürlenilýän soraglaryň, ýumuşlaryň we genetiki meseleleriň anyk jogaby (çözüwi) bilen guramaçylyk toparyna ugradylmaly.

4.9. Bäsleşigiň ýumuşlaryny ýerine ýetirmek üçin berilýän wagt – 120 minut.

4.10. Bäsleşigiň eminler topary Türkmen oba hojalyk institutynyň wekillerinden düzülýär.

4.11. Eminler topary bäsleşige gatnaşýan talyplaryň işlerini bahalandyrýar we netijelerini jemleýär.

4.12. Islendik gatnaşyjynyň arz-şikaýat bilen ýüz tutmaga hukugy bardyr. Arz-şikaýat bilen diňe toparyň ýolbaşçysy eminler toparyna elektron poçta arkaly ýüz tutup biler.

4.13. Arz-şikaýatlar eminler topary tarapyndan seredilýär we ahyrky netijäni eminler toparynyň başlygy kesgitleýär hem-de bu gutarnykly netije üýtgedilmäge degişli däl hasap edilýär.

V. Bäsleşigiň ýeňijilerini kesgitlemegi we sylaglamagyň tertibi

5.1. Bäsleşigiň ýeňijileri toplanan ballaryň jemi boýunça kesgitlenilýär we şahsy görnüşde hasaba alynýar.

5.2. Bäsleşigiň ýeňijileriniň sany, oňa gatnaşyjylaryň sanyna baglylykda kesgitlenilýär, ýagny talyplaryň 10%-i I derejeli, 20%-i II derejeli we 30%-i III derejeli diplomlar bilen sylaglanar.

5.3. Bäsleşigiň netijeleri beýanlar arkaly resmileşdirilýär we eminler toparynyň netijenamasy esasynda ýeňijileriň düzümi tassyklanylýar.

5.4. Bäsleşigiň ýeňijileri barada maglumatlar institutyň www.tohi.edu.tm web sahypasynyň ýörite bölümine ýerleşdirilýär.

Habarlaşmak üçin
tel.: +99365863386; +99365941740
e-mail: baba.kur@gmail.com

“Genetika” boýunça I internet ders bäsleşigine gatnaşyjy ýokary okuw mekdepleriň guramaçylaryna usuly
GÖZÜKDIRIJI

  1. Ders bäsleşigine gatnaşýan ýokary okuw mekdepleriniň guramaçylary tarapyndan taýýarlanan ýörite otagda, gözegçiligi ýola goýmak üçin 2 (iki) sany web kamera bilen üpjün edilmeli.
  2. Web kameralaryň gatnaşyjylara bakdyrylyp, biri-birine garşy ýagdaýda, ýagny bir web kamera gatnaşyjylary öňden, beýleki biriniň bolsa yzdan alynmagyny ýola goýmaly.
  3. Bäsleşigiň soraglaryny gatnaşyjy talyplara çap edip, paýlap bermek we gatnaşyjy talyplar soraglara jogap berip bolandan soňra, olaryň jogap kagyzlaryny skaner edip, guramaçy Türkmen oba hojalyk institutyna ugratmaklyk üçin otagyň içinde, web kameralaryň gözegçiligi astynda ýerleşdirilen, printer we internet ulgamyna birikdirilen kompýuter bilen üpjün edilen bolmaly.
  4. Ýokarky şerti ýerine ýetirmek üçin ýörite bellenen tehniki jogapkär, bäsleşigiň tutuş dowamynda web kameralaryň gözegçiliginiň çäginde bolmaly.
  5. Wideo gözegçiligi ýola goýmaklyk “Google Meet” serişdesiniň kömegi arkaly amala aşyrylar we wideo gözegçilige baglanmak üçin şu salgylanmadan https://meet.google.com/afm-buke-cdu peýdalanylar.
  6. Bäsleşigiň geçirilýän güni sagat 9:30-da gatnaşyjylar hasaba alnyp başlanar.
  7. Bäsleşigiň ýumuşlary 2023-nji ýylyň 23-nji fewralynda sagat 10:00-da ders bäsleşigine gatnaşýan toparyň ýolbaşçy mugallymynyň elektron poçtasyna ugradylar.
  8. Bäsleşige gatnaşyjylara öz ýany bilen aragatnaşyk serişdelerini, foto, audio we wideo enjamlaryny, gözükdiriji serişdeleri hem-de maglumat göterijileri, islendik aragatnaşyk serişdelerini ulanmaga rugsat berilmeýär.
  9. Ders bäsleşigine gatnaşyjylara sowalnamany çözmek üçin 120 minut wagt berilýär.
  10. Bellenen wagt gutarandan soňra, 10 minudyň dowamynda talyplaryň ýerine ýetiren işlerini skaner edip, baba.kur@gmail.com elektron poçtasyna ugratmaly we wideo aragatnaşygyň üsti bilen habar bermeli.
  11. Bäsleşigiň dowamynda düzgün bozulmalar ýüze çykan ýagdaýynda, düzgün bozan gatnaşyjynyň we ýerine ýetirilen ýumuşlary bellenen wagtdan soň ugradylan gatnaşyjylaryň netijeleri hasaba alynmaz.
  12. Ýokary okuw mekdepleri bäsleşik geçýän döwründe gözegçi hökmünde degişli dersler boýunça mugallymlary bäsleşigiň geçýän ýerine goýbermeli däldir.

Internet olimpiadanyň guramaçylyk işleri boýunça soraglaryňyzy guramaçy toparyň agzalary Türkmen oba hojalyk institutynyň mugallymy Mährijemal Allamyradowa berip bilersiňiz. Habarlaşmak üçin: +99363889360.

Tehniki soraglar üçin Serdar Muminowa ýüz tutup bilersiňiz. Habarlaşmak üçin: +99365273775.

Ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň talyplarynyň arasynda Genetika boýunça I internet ders bäsleşigine gatnaşýan talyplaryň
SANAWY

T/b Talyplaryň ady we familiýasy Ýolbaşçy mugallymyň ady we familiýasy
Türkmen oba hojalyk instituty
1 Annalyýewa Enebaý Mährijemal Allamuradowa
2 Durdylyýewa Laçyn
3 Maşaripowa Gülnaza
4 Mamudowa Leýla
5 Miriýewa Gözel
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň döwlet lukmançylyk uniwersiteti
6 Tekäýew Şatlyk Taganowa Güljemal
7 Nazarow Babajan
8 Annageldiýew Saparmuhammet
9 Meredow Azat
10 Sapargylyjow Bereket
Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk instituty
11 Rizakuliýew Arzuwk Artykow Eziz
12 Sapargylyjowa Sülgünjemal
13 Meňliýewa Solmaz
14 Merdanowa Mähriban
15 Metkulyýew Ýunus
Magtymguly adyndaky Türkmen Döwlet Uniwersiteti
16 Akgylyjowa Lagly Aşyrowa Enegül
17 Mämiýewa Arazsoltan
18 Rejepowa Nigara
19 Durdyýewa Leýli
20 Amanow Gurbanmyrat
Oguzhan adyndaky inžener-tehnologiýalar uniwersiteti
21 Çaryýewa Humaý Porrykow Döwletmyrat
22 Aşyrow Serdar
23 Orazowa Nurana
24 Döwranowa Eneş
25 Ergeşow Myrat
Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk instituty
26 Gulladyýew Ýusup Tahyrowa Ogulmaral
27 Ýazmuhammedowa Bägül
28 Nurnepesowa Bägül
29 Guljarowa Çynar
30 Amangeldiýewa Güljennet